«Αριστοτελικά Αποτυπώματα εις τον Άθωνα»

Άγνωστα έως τώρα στοιχεία για την σχέση του Αριστοτέλη με τον Άθω αλλά και της παρουσίας του Μακεδόνα φιλοσόφου στο Άγιο  Όρος αποκάλυψε ο μοναχός Μάξιμος Ιβηρίτης, μιλώντας στην εκδήλωση που πραγματοποίησε χθες η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρία Χαλκιδικής στην αίθουσα διαλέξεων της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.

Ο μοναχός Μάξιμος ήταν ο κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης, σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα ,με θέμα «Αριστοτελικά Αποτυπώματα εις τον Άθωνα» κι όπως επισήμανε χαρακτηριστικά στον εναρκτήριο λόγο του, «το Άγιο Όρος είναι Ουρανογείτων αλλά είναι και Αριστοτελικογείτων αφού ο Αριστοτέλης καταγόταν από τα αρχαία Στάγειρα, πόλη που βρίσκεται στην προ του Άθω περιοχή».

Αναφερόμενος συγκεκριμένα στα αποτυπώματα του Μακεδόνα φιλοσόφου στον Άθω και  στο Άγιο Όρος σήμερα, ο μοναχός Μάξιμος  τόνισε ότι :

--«Την εποχή του Αριστοτέλη ο  Άθως λόγω της γεωμορφολογίας και του φυσικού του περιβάλλοντος προσέλκυε τους φιλοσόφους και μεταξύ αυτών ο Αριστοτέλης ο οποίος είχε κάνει μελέτες στο Άγιο Όρος κι αναφέρεται στα έργα του. Μελέτες που αφορούσαν τα χερσαία και θαλάσσια θηλαστικά ,στα «Περί Υδάτων» και «Καιρικών φαινομένων» ενώ κάνει πολλές αναφορές για την διώρυγα του Ξέρξη κ.α.

--«Στην πορεία, όταν οι Αγιορείτες πατέρες συγκροτούσαν την Αθωνική Πολιτεία  σαφώς μελέτησαν τα έργα του Αριστοτέλη κι έχουμε πολλούς αριστοτελιστές πατέρες. Κυρίως κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρχαν σχολεία στο Άγιο Όρος που δίδασκαν Αριστοτελικά έργα.

--«…Οι πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς θεωρούσαν ότι μια σειρά φιλοσόφων προετοίμασαν με τον σπερματικό λόγο τους την έλευση του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού. Οι πατέρες ενσωμάτωσαν το αρχαίο ελληνικό πνεύμα με την  εκκλησία, την Ορθοδοξία. Είναι μεγάλο επίτευγμα αυτό. Ξεκαθάρισαν την σοφία από την σοφιστεία. Οπότε βλέπουμε τους πατέρες της Εκκλησίας να αναφέρονται τακτικά στον Αριστοτέλη. Το έργο του Αριστοτέλους «Περί αρετών και κακιών» ταυτίζεται με την θεολογία του Αποστόλου Παύλου. Ήταν μονοθεϊσταί οι φιλόσοφοι. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Ε που έζησε εξόριστος στον Άθω είχε κάνει παράφραση στα «Ειδικά» του Αριστοτέλους. Στο Άγιο Όρος έχουμε πάρα πολλά χειρόγραφα-σχόλια στα έργα του Αριστοτέλους ».

--«Δέκα σελίδες είναι μόνο οι τίτλοι των χειρογράφων που έχω καταγράψει στις βιβλιοθήκες του Αγίου Όρους .Υπάρχουν 4 αυτούσια χειρόγραφα με έργα του Αριστοτέλη ,3 είναι στην ιερά μονή Μεγίστης Λαύρας και 1 στην μονή Ιβήρων και τα υπόλοιπα είναι διάσπαρτα στις βιβλιοθήκες των μονών.

--«Επειδή οι φιλόσοφοι είχαν τον σπερματικό λόγο , θεολογούσαν πριν έρθει ακόμη ο Χριστός τους έχουν ζωγραφίσει στους έξω-νάρθηκες. Έτσι εξηγείται η παρουσία αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων σε τοιχογραφίες χριστιανικών ναών. Και όχι μόνο φιλόσοφοι αλλά και ποιητές και ρήτορες και άλλα πρόσωπα ιστορικά , τα οποία ,προ Χριστού, άνοιξαν τον δρόμο για την έλευσή Του. Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς που έζησε τον 3^ο αιώνα, λέγει μάλιστα χαρακτηριστικά ότι ήταν στο σχέδιο προαιωνίως του Θεού οι φιλόσοφοι και οι ρήτορες, αφού ομιλούν για το Θείον, ομιλούν για έναν Θεό ».

--«…Ο Αριστοτέλης είναι από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της Αρχαιότητας ,ο παμμέγιστος των Φιλοσόφων κι ασχολήθηκε μ όλους τους κλάδους της Επιστήμης .Δεν έχουν σωθεί βεβαίως όλα τα έργα του αλλά μόνο ένα μικρό μέρος αυτών και δεν ξέρουμε που θα ευρίσκετο ο κόσμος εάν είχαν σωθεί όλα τα έργα του».

--«…Το Άγιο Όρος πάντως είναι ένα Αριστοτελικό Ταμείο κι είναι πολύ συγκινητικές σήμερα οι αναφορές του μεγάλου Μακεδόνα φιλοσόφου και δασκάλου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στον Άθωνα, στις πόλεις που υπήρχαν στην περιοχή του καθώς και στην διώρυγα».

Στην προσφώνησή του, ο πρόεδρος της ΙΛΕΧ κ Βασιλ Πάππας αφού επισήμανε ότι η παρουσίαση της μελέτης εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για το έτος Αριστοτέλη 2016,τόνισε ,μεταξύ άλλων, ότι «η ΙΛΕΧ από της ιδρύσεώς της το 1960, δεν έπαυσε, ως η μόνη ως τα τώρα επιστημονική Εταιρεία της Χαλκιδικής, να τιμά τον μεγάλο φιλόσοφο με ομιλίες, ημερίδες, συνέδρια και με σειρά εκδηλώσεων αλλά και εκδόσεων, οι οποίες σε έντυπη μορφή υπερβαίνουν τις 3500 σελίδες».