Ο ΓΙΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΥΓΥΡΟ

Σταδιακή επιστροφή στον αυθορμητισμό και στην αυθεντικότητα

Του Γιάννη Κύρκου Αικατερινάρη

Θυμάμαι και νοσταλγώ πάντα τις Αποκριές του παρελθόντος στον Πολύγυρο!  Ίσως ήταν τα χρόνια της νιότης, ίσως η αυθεντικότητά τους, με την αυθόρμητη, από βαθειά παράδοση, συμμετοχή των Πολυγυρινών  σ’ ένα ξέφρενο γιορτασμό, σε μια μέθεξη θα έλεγα σωστότερα. Ούτε επιδοτήσεις, ούτε άνωθεν εντολές για να κατασκευαστούν -όπως τελικά γίνεται σε όλη την Ελλάδα- …άρματα, συνήθως αντιγραμμένα από εκδηλώσεις μεγαλύτερων πόλεων…

Τότε υπήρχε η αυθόρμητη οργάνωση καρναβαλιστών σε κάθε γειτονιά! Θυμάμαι ακόμη έντονα την προετοιμασία που έκαναν οι μεγαλύτερης ηλικίας γείτονές μου (σημ. στη συνοικία «Ασβεστάδικα») για να οργανώσουν «το καραβάνι των γύφτων» και να γυρίζουν τις γειτονιές της πόλης … Ο τόπος «μύριζε» Αποκριά! Κι εμείς παιδιά ακολουθούσαμε, ντυμένοι όπως επέβαλαν οι ανάγκες του αποκριάτικου πανηγυριού…

Τα όργανα στους καφενέδες με τις πανέμορφες ντιζέζ, την Κρουστάλω ακόμη τη θυμάμαι, όμορφη και καλά διατηρημένη επί δεκαετίες... Το γαϊτανάκι στη συνοικία "Κότσαλα" (όπου το πλατάνι) ήταν παλαιότερα από τις κορυφαίες εκδηλώσεις. Το κατάργησαν, λέει, γιατί …δεν ταίριαζε με όσα πρέσβευε (;) ...η Χριστιανική θρησκεία...  Αντί αυτού η αποκαλούμενη "κατσαμάκα", που είναι «εφεύρεση»  των τελευταίων δεκαετιών, όπως και ...το δωρεάν σερβίρισμα λουκάνικων!

Κι εδώ θα πρέπει να σημειώσω, προς άρση κάθε παρεξήγησης, ότι η ονομασία "κατσαμάκα" οφείλει την προέλευσή της αλλού. Παρά τις κατά καιρούς παρερμηνείες της, είχε σχέση με μια παρέα Πολυγυρινών, στις αρχές του 20ου αιώνα, που βρίσκονταν καθημερινά και συγκροτούσαν ένα είδος λέσχης που οι άλλοι Πολυγυρινοί ονόμαζαν …"κατσαμάκα" (σημ. Ήταν σαν να λέμε μια παρέα ανάλογη αυτής των μεταγενέστερων "Παλαιστίνιων" του Πολυγύρου)!

Σ’ εκείνη την παρέα συμμετείχαν, ανάμεσα σε άλλους,  οι τρεις γιοι του μεγαλέμπορου Φίλιππου Ν. Κατσίκα (σημ. έπαιξε σημαντικό ρόλο στον αποκλεισμό της Χαλκιδικής από την ΑΝΤΑΝΤ), ο έμπορος και φαρμακοποιός Κωνσταντής Ν. Ζαμπούνης, ο εκ Σμύρνης δικηγόρος Λάζαρος Ταπανίδης (σημ. αργότερα δολοφονήθηκε), ο δικηγόρος Ζάμπας, ο γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου (σημ. Γνωστός με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Γεώργιος Σκωτ), ο γιατρός Αργύρης Παπαδόπουλος, ο έμπορος Κώστας Γαλανός κ.ά.

Σημ. 1:Η επιλογή των φωτογραφιών από το αρχείο μου έγινε με ό, τι είχα πιο πρόσκαιρο. Μια άλλη φορά, άλλωστε, θα πούμε περισσότερα.

Σημ.2: Η επισυναπτόμενη φωτογραφία  από την σημερινή αποκριάτικη παρέλαση στον Πολύγυρο, που θύμιζε τον αυθορμητισμό παλαιότερων εποχών, παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ο υπέργηρος (ετών 92) δικηγόρος  και παλαιός βουλευτής, ο φίλος Λάζαρος Μπουλάκης, παρακολουθούσε με ενδιαφέρον την παρέλαση, πλάι σε παιδιά.  Η σημειολογία σχεδόν πάντα δίνει τις δικές της πειστικές ερμηνείες για τα δρώμενα!

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΔΙΚΗ ΜΑΣ
Θα γυρίσω μερικές δεκαετίες πίσω και να θυμηθούμε τα άρματα που κάνανε οι ΧΑΡΕΛΗΣ-ΜΠΙΤΣΙΝΗΣ-ΛΙΟΝΤΑΣ και η παρέα τους  για πάρα πολλά χρόνια,οι εμπνεύσεις του Θανάση του Μορένου - ακόμα θυμάμαι τους ΚΟΥΡΑΔΟΜΠΟΥΜΠΟΥΝΟΥΣ -,τα άρματα με θέματα της πάλαι ποτέ καυημερινής μας χωής, τους γύφτους στου "κουρου του πλατάν΄" που για μια βδομάδα ήταν αραγμένοι στο ντουβαρ' όπου το σημερινό καφέ του ΧΛΙΟΥΜ' με το τσιαντίρ' και τον χαρκόλακα, και τα μασάλια του Γιάννη του Κωσταντίνου που μεταξελίχθηκε  αργότερα σε  ΜΑΣΣΑΛΙΑΔΑ.