Η επίκαιρη ερώτηση του ΚΚΕ για τις καταστροφές εξαιτίας δυνατής βροχόπτωσης, σε Δήμους της ΠΕ Χαλκιδικής και η συζήτηση της στη βουλή

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ

Θ΄ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ

ΙΗ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΝH΄

Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2019

Θα συζητηθεί η τέταρτη με αριθμό 260/26-11-2019 επίκαιρη ερώτηση πρώτου κύκλου του Βουλευτή Α΄ Θεσσαλονίκης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Ιωάννη Δελή προς τον Υπουργό Εσωτερικών, με θέμα: «Καταστροφές εξαιτίας δυνατής βροχόπτωσης σε Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής».

Κύριε Δελή, έχετε τον λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΛΗΣ: Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, κάθε χρόνο τα ίδια και τα ίδια τέτοιον καιρό. Με τις πρώτες δυνατές βροχές για άλλη μια φορά έχουμε πλημμύρες στη Χαλκιδική, όπως βέβαια και σε άλλες περιοχές της χώρας μας.

Και τούτη τη φορά οι δυνατές βροχές που πέσανε στη Χαλκιδική και συγκεκριμέναστους δήμους της Σιθωνίας, της Νέας Προποντίδας και του Αριστοτέλη, έφεραν πολύ μεγάλες καταστροφές σε σπίτια -πήγα και τα είδα με τα ίδια μου τα μάτια- σε επιχειρήσεις, σε καλλιέργειες και βεβαίως, στο οδικό δίκτυο της περιοχής και το επαρχιακό, αλλά και το αγροτικό.

Ειδικά στην Ολυμπιάδα, η οποία και βρέθηκε στο επίκεντρο των καταστροφών, πλημμύρισαν οι χείμαρροι που περνάνε μέσα απ’ αυτήν, με αποτέλεσμα να καταστραφούν δεκάδες σπίτια ή και να καταστούν επικίνδυνα να κατοικηθούν, ενώ υπήρξανε το βράδυ εκείνο μέχρι και απεγκλωβισμοί ατόμων από τα ίδια τους τα σπίτια.

Πολλά σπίτια στην Ολυμπιάδα ακόμα και τώρα δεν έχουν νερό, λόγω της καταστροφής του δικτύου, ενώ έπαθε ζημιές και ο αγωγός των λυμάτων προς το βιολογικό καθαρισμό. Επίσης, στην περιοχή -αναφέρω ενδεικτικά ορισμένες από τις ζημιές και τις καταστροφές, είναι πολύ περισσότερες και εκτεταμένες- ο επαρχιακός δρόμος που συνδέει τον Πολύγυρο με την Ιερισσό αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί, λόγω καθίζησης σε έναν συγκεκριμένο σημείο.

Βεβαίως, κύριε Υπουργέ, εδώ πρέπει να πούμε ότι όλος ο κόσμος ξέρει πια ότι αυτές οι πλημμύρες προκαλούνται και επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο τέτοιο καιρό και όλο το χειμώνα, ασφαλώς λόγω της χρόνιας έλλειψης των αναγκαίων και απαραίτητων αντιπλημμυρικών έργων, αντιπλημμυρικά έργα για τα οποία όλες οι κυβερνήσεις ποτέ, μα ποτέ δεν έδωσαν τα χρήματα εκείνα που χρειάζονται για να μελετηθούν, να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν εντέλει αυτά τα αντιπλημμυρικά έργα.

Με βάση, λοιπόν, τα παραπάνω, σας ρωτάμε για τις δικές σας ενέργειες, οι οποίες, όπως καταλαβαίνετε, θα πρέπει να έχουν επείγοντα χαρακτήρα, για να γίνει γρήγορη η καταγραφή όλων των ζημιών που έπαθαν οι λαϊκές περιουσίες τόσο για την πρώτη όσο και τη δεύτερη κατοικία, η οποία πολλές φορές εξαιρείται και αυτές βεβαίως, οι ζημιές να αποζημιωθούν στο 100% και όχι σε μικρότερα ποσοστά, να ελεγχθούν για τη στατική τους επάρκεια τα σπίτια που είναι δίπλα στα πλημμυρισμένα ρέματα -τα είδαμε με τα ίδια μας τα μάτια, ορισμένα έχουν σοβαρό πρόβλημα- να γίνει άμεση και πλήρη αποκατάσταση όλων των καταστροφών και να δοθούν, κύριε Υπουργέ, επιτέλους, τα απαραίτητα χρήματα για τον σχεδιασμό, όπως είπαμε, και την κατασκευή των απαραίτητων αντιπλημμυρικών έργων στη Χαλκιδική, διευθετώντας, παραδείγματος χάρη -κάτι που είναι επείγον και αναγκαίο- όλους τους χειμάρρους και, βεβαίως, αποκαθιστώντας όλα τα προβληματικά δίκτυα.

Με δεδομένο ότι στην Ολυμπιάδα δίπλα σε αυτά τα ρεύματα που τη διασχίζουν, υπάρχει και η γνωστή εξορυκτική δραστηριότητα του χρυσού, καθώς και πολλοί χώροι απόθεσης με επικίνδυνα απόβλητα από προηγούμενες εκμεταλλεύσεις, νομίζουμε ότι θα πρέπει να γίνει άμεσα μια αυτοψία από τις αρμόδιες κυβερνητικές υπηρεσίες για τυχόν μεταφορά -δεν το γνωρίζουμε- τοξικών ρύπων και φερτών υλών.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Τον λόγο έχει ο κ. Λιβάνιος.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Αγαπητέ κύριε Δελή, πράγματι τα περισσότερα που είπατε, είναι απολύτως ακριβή. Βρέθηκα στην Ολυμπιάδα το Σάββατο το πρωί ως μέρος του κυβερνητικού κλιμακίου. Οι καταστροφές ήταν πολύ σημαντικές. Πράγματι οι χείμαρροι -αν μέτρησα καλά, τρεις ή τέσσερις- διαπερνούν τον οικιστικό ιστό της πόλης, κατέληξαν στη θάλασσα και δημιούργησαν πολλά προβλήματα: πλημμυρισμένα σπίτια, υπόγεια, καταστροφή οικιακού εξοπλισμού και φυσικά, ζημιές στις υποδομές, μεταξύ των οποίων και η επαρχιακή οδός Πολυγύρου-Ιερισσού και μεγάλο κομμάτι του δασικού οδικού δικτύου.

Τα μέτρα, λοιπόν, που λαμβάνονται είναι τα εξής.

Πρώτον, συγκροτήθηκαν άμεσα, σε συνεννόηση με τον Δήμαρχο του Δήμου Αριστοτέλη, τα τριμελή κλιμάκια για να καταγραφούν οι ζημιές των ιδιωτών και να προχωρήσουμε, με βάση την υπουργική απόφαση που υπάρχει, σε αποκατάσταση μέχρι ενός ποσού –αν δεν κάνω λάθος, 6.000 ευρώ- του κατεστραμμένου οικιακού εξοπλισμού. Αυτό θα καλύψει ένα μεγάλο μέρος των ζημιών. Κυρίως ήταν υπόγεια στα οποία δεν υπήρχε μεγάλης αξίας οικιακός εξοπλισμός, οπότε θα καλύψει το μεγαλύτερο κομμάτι τους.

Δεύτερον, έχει ξεκινήσει αναλυτικά η καταγραφή των ζημιών των υποδομών, μεταξύ των οποίων και του οδικού δικτύου. Το κυριότερο, όμως -και ήταν το άμεσο πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε-ήταν να κινητοποιηθεί άμεσα ο μηχανισμός, γιατί, όπως γνωρίζετε, μεταξύ Σαββάτου που βρεθήκαμε στην Ολυμπιάδα και της Δευτέρας τα ξημερώματα, υπήρχε νέο κύμα κακοκαιρίας, οπότε έπρεπε να ληφθούν τα απολύτως αναγκαία μέτρα, προκειμένου να μην δημιουργηθούν σοβαρότερα προβλήματα και πιθανόν να θρηνούσαμε στην περιοχή και νεκρούς.

Υπήρχε ηλικιωμένο ζευγάρι το οποίο ανέβηκε σε δέντρο, προκειμένου να σωθεί.

Κινητοποιήθηκε και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Ήταν παρών και ο Περιφερειάρχης, ο κ. Τζιτζικώστας, το Σάββατο το πρωί που έγινε η αυτοψία. Δεν υπάρχει αναφορά αυτήν τη στιγμή για τοξικές ύλες οι οποίες μεταφέρθηκαν προς την παραλία από τη βροχή.

Το Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Βορείου Ελλάδας θα κάνει άμεσα έκτακτο έλεγχο, προκειμένου να δούμε αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Είναι όργανο επιθεωρητών του Υπουργείου Περιβάλλοντος το οποίο θα δει άμεσα.

Οι αντιπλημμυρικές υποδομές είναι ένα τεράστιο πρόβλημα. Εγώ προσωπικά αισθάνθηκα πάρα πολύ άσχημα όταν μου είπαν οι κάτοικοι ότι δεν είναι η πρώτη φορά, δεν είναι η δεύτερη φορά, δεν είναι η τρίτη φορά, αλλά είναι η τέταρτη φορά τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα. Και πρέπει επιτέλους άμεσα να προχωρήσουν αυτά τα αντιπλημμυρικά έργα, διότι δεν γίνεται ακόμα και σε μια πάρα πολύ έντονη βροχόπτωση να κινδυνεύουν όχι μόνο περιουσίες, αλλά πιθανόν και ζωές.

Έχει υποβληθεί μία μελέτη περίπου 500.000 ευρώ, η οποία διευθετεί τα ρέματα της περιοχής και την οποία θα προσπαθήσουμε να την εντάξουμε άμεσα σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα είτε από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων είτε από τον «ΦιλόΔημο» είτε από τη νέα φάση του χρηματοδοτικού εργαλείου. Πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα τα έργα.

Αναμένουμε από τον Δήμο Αριστοτέλη το τεχνικό του δελτίο με τις καταστροφές, προκειμένου να εγκριθεί και έκτακτη χρηματοδότηση ενός ποσού για να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες.

Θα είμαστε σε διαρκή ετοιμότητα να βοηθήσουμε και την Περιφέρεια και τον Δήμο σε ό,τι έργα χρειαστούν, προκειμένου να λυθεί αυτό το θέμα.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Κύριε Δελή, έχετε τον λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΛΗΣ: Είπε ο κύριος Υπουργός ότι έχουν σταλεί τα κλιμάκια καταγραφής των ζημιών -δεν το αμφισβητούμε αυτό- και ότι θα υπάρξουν αποζημιώσεις μέχρι του ποσού των 6.000 ευρώ.

Εντάξει, με μια πρώτη ματιά, γατί έτυχε να επισκεφθώ και εγώ την Ολυμπιάδα, είδα ότι είναι πολύ μεγάλες οι ζημιές και δεν είναι μόνο υπόγεια. Είναι και σπίτια, είναι εξοχικές κατοικίες και δεν θα έλεγα ότι είναι πολυτελείς βίλες. Είναι εξοχικές κατοικίες φτωχών, απλών, λαϊκών ανθρώπων που τις έχουν για να περνάνε λίγες ημέρες το καλοκαίρι και να ξεκουράζονται. Νομίζουμε ότι και αυτές θα πρέπει να αποζημιωθούν.

Κρατώ και κάνω μια ιδιαίτερη αναφορά σε αυτό που είπατε για το ότι δεν υπάρχει αναφορά από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος για περιβαλλοντική ρύπανση από τοξικά απόβλητα από την εξορυκτική δραστηριότητα του χρυσού που υπάρχει εκεί. Το είπατε επίσημα στη Βουλή. Αναλαμβάνετε, βεβαίως, και την ευθύνη.

Αυτό που ξέρουμε, όμως, εμείς και γράφτηκε βεβαίως στα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι ότι το 2017-2018 η εταιρεία χρυσού εκεί κατασκεύασε ένα έργο εκτροπής του συγκεκριμένου ρέματος, του ρέματος Μπασδέκη στην Ολυμπιάδα, όπως λέγεται, για να εκτρέψει το νερό μακριά από την περιοχή του μεταλλείου.

Δεν ξέρουμε-ειλικρινά αναρωτιόμαστε, φαντάζομαι θα το ψάξουν και θα το βρουν οι τεχνικές υπηρεσίες του Υπουργείου- κατά πόσο αυτό επηρέασε την πλημμύρα του συγκεκριμένου ρέματος που περνά μέσα από την Ολυμπιάδα, κυριολεκτικά τη διασχίζει, και που έφερε αυτές τις μεγάλες καταστροφές. Μάλιστα παραδίπλα και ο άλλος χείμαρρος, ο χείμαρρος του Μαυρόλακκα, υπερχείλισε και αυτός και κατέστρεψε και ένα κομμάτι του δρόμου.

Εδώ, όμως, κύριε Υπουργέ, χρειάζεται να τονίσουμε, νομίζω, κάτι πάρα πολύ σοβαρό, εξαιρετικά σοβαρό. Πρέπει να ξέρετε και εσείς, φαντάζομαι το γνωρίζετε, αλλά να το ξέρει και ο κόσμος που μας ακούει ότι όλα αυτά τα ρέματα της Ολυμπιάδας, ο Μαυρόλακκας, ο Μπασδέκης, η Μπαξίνα έχουν ένα βεβαρημένο ιστορικό πλημμυρών. Το έχουμε ψάξει και έχουμε δει ότι είχαμε πλημμύρες το 2000,2006,2010, 2011, δύο φορές το 2014.

Ωστόσο, αυτά τα ρέματα που έχουν τέτοιο ιστορικό πλημμυρών καθώς και άλλα ρέματα, αλλά και αυτά, έμειναν έξω από το σχέδιο διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας λεκανών απορροής της Περιφέρειας της Κεντρικής Μακεδονίας. Είναι πραγματικά να απορεί κανείς πώς αυτά τα ρέματα έμειναν έξω από τον σχεδιασμό της Περιφέρειας.

Έτσι, παρά το ότι είναι γνωστό ότι η Χαλκιδική είναι ένας από τους νομούς που εκδηλώνονται πάρα πολλές πλημμύρες, μένει η απορία για το ότι αυτά τα ρέματα και άλλοι χείμαρροι έμειναν έξω από τον σχεδιασμό με συνέπεια μια ολόκληρη περιοχή εκεί, ο Σταυρός, η Ολυμπιάδα, το Στρατώνι, η Μεγάλη Παναγιά, η Ιερισσός, το Γομάτι να είναι εκτεθειμένα στις πλημμύρες.

Νομίζουμε ότι αυτό που γίνεται κυρίως με την αντιπλημμυρική «προστασία» μέχρι στιγμής είναι κάποιες επιμέρους αποκαταστάσεις και κυρίως μπαλώματα μέχρι να έρθει η επόμενη βροχή για να τα σαρώσει.

Και εν πάση περιπτώσει, παρακολουθήσαμε και την προηγούμενη συζήτηση για το άλλο Υπουργείο.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Ολοκληρώστε, όμως. Δεν μας ενδιαφέρει το άλλο Υπουργείο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΛΗΣ: Όχι, το φέρνω ως παράδειγμα, κύριε Πρόεδρε.

Πάντα φταίνε, ξέρετε, και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια τα ιδιαίτερα καιρικά φαινόμενα και η κλιματική αλλαγή, χρησιμοποιώντας την όλες οι κυβερνήσεις και η δική σας ως άλλοθι για να κρύψουν τις δικές τους ευθύνες. Εδώ πριν από λίγο ακούσαμε ότι μέχρι και για τον δάκο ευθύνεται η κλιματική αλλαγή.

Συνολικά εμείς λέμε ότι αυτά τα αντιπλημμυρικά έργα, τα τόσο απαραίτητα, των οποίων αποδεικνύεται η χρησιμότητά τους κάθε χρόνο τέτοιον καιρό, δεν είναι επιλέξιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εν πάση περιπτώσει για όσα τυχόν είναι επιλέξιμα δίνονται πολύ λίγα χρήματα. Είναι στα αζήτητα του προϋπολογισμού των δημοσίων επενδύσεων και του ΕΣΠΑ και εν πάση περιπτώσει γίνονται αποσπασματικά απουσιαζόντος οποιουδήποτε κεντρικού σχεδιασμού.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Τον λόγο έχει ο κ. Λιβάνιος.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Το είπαμε και πριν, όταν μία περιοχή χτυπιέται τόσο συχνά από πλημμύρες, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και πρέπει άμεσα να το λύσουμε.

Όσον αφορά το πρώτο κομμάτι, την πρώτη σας αναφορά σχετικά με τοξικά απόβλητα, υπάρχει και σχετικό έγγραφο του Αντιπεριφερειάρχη Χαλκιδικής, ο οποίος λέει κατά λέξει: «Τέλος, σας ενημερώνω ότι μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει κάποια αναφορά-καταγγελία ή και ένδειξη για διαρροή τοξικών φερτών υλικών». Σε συνέχεια, επειδή η καταγγελία πολλές φορές δεν είναι και κάτι που μπορεί να είναι και ορατό στο μάτι, το Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Βορείου Ελλάδος θα πραγματοποιήσει άμεσα και ελέγχους για να το δούμε.

Όσον αφορά τα αντιπλημμυρικά φαινόμενα, η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη. Οι περιοχές υψηλού κινδύνου είναι πάρα πολλές πλέον στην Ελλάδα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται όλο και πιο συχνά, όπως το ζήσαμε την τελευταία εβδομάδα με διαδοχικά κύματα, γιατί εκτός από την Χαλκιδική, είχαμε μεταβεί μετά και στη Θάσο, όπου υπήρχαν ανάλογου μεγέθους, αν όχι και μεγαλύτερες, καταστροφές. Ήταν ορατό ότι και ανθρώπινα λάθη, κατασκευαστικά και σε δημόσια έργα, ευθύνονται για την υπερχείλιση κάποιων χειμάρρων.

Αυτό που θα κάνουμε, λοιπόν, είναι και στο νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, το οποίο είναι υπό μελέτη και μελετάται και η χρηματοδότησή του, να πάμε να χρηματοδοτήσουμε αντιπλημμυρικά έργα σε όλες τις περιοχές υψηλού κινδύνου.

Θα προσπαθήσουμε κατ’ εξαίρεση η μελέτη του έργου της Κεντρικής Μακεδονίας της περιοχής της Ολυμπιάδας να χρηματοδοτηθεί άμεσα, ώστε να έχουμε έτοιμη τη μελέτη για να προχωρήσουμε άμεσα στη δημοπράτηση έργου.

Εκτιμώ ότι, επειδή είναι πολύ σύνθετα, είναι αρκετά τα ρέματα που διατρέχουν τον ιστό, θα είναι ένα έργο αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα χρειαστεί. Αλλά είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για τους κατοίκους της περιοχής, ώστε κάθε φορά που βρέχει να μην κινδυνεύουν από πλημμύρες.

Σας ευχαριστώ.