Η Επανάσταση του 1821 υπήρξε ο πρώτος μεγάλος σταθμός στην ιστορία του νεοελληνικού έθνους. Ως αποτέλεσμά της είχε την απελευθέρωση ενός τμήματος της Ελλάδας και τη συγκρότηση κράτους. Ταυτόχρονα, όμως, η Επανάσταση αυτή υπήρξε μεγάλος σταθμός και της ευρωπαϊκής ιστορίας, αφού έθιγε την καρδιά του κορυφαίου διεθνούς προβλήματος εκείνης της εποχής, την καρδιά του λεγόμενου ανατολικού ζητήματος. Αποκάλυψε σε όλο τον κόσμο την παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και απέδειξε ότι η κατάρρευσή της ήταν ζήτημα χρόνου. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, λειτούργησε αφυπνιστικά για μια σειρά λαούς και εθνικά κινήματα που ζούσαν κάτω από την κυριαρχία του σουλτάνου, γεγονός που την έφερνε σε αντίθεση με το διεθνές σύστημα ισορροπιών που είχαν επιβάλει οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής, αφού δημιούργησε ισχυρό ρήγμα στο περιβόητο στάτους κβο. Ετσι ανάγκασε τόσο τους Οθωμανούς, όσο και τους ισχυρούς (Αγγλία, Ρωσία, Γαλλία, Αυστρία) να επανεξετάσουν και να τροποποιήσουν σημαντικά την πολιτική τους στο φλέγον ζήτημα της Ανατολής.
Η Ελληνική Επανάσταση, παρά τις αντιφάσεις, τους δισταγμούς και τις ελλείψεις της, έχει όλα τα κοινωνικά και πολιτικά χαρακτηριστικά μιας επανάστασης - ανεξαρτήτως του πώς αυτά θα μορφοποιηθούν στην προετοιμασία, την πορεία και την εξέλιξή της - και μάλιστα σε μια εποχή που, όπως θα φανεί απ' όσα θα πούμε στη συνέχεια, χαρακτηριζόταν από την αντεπίθεση των αντεπαναστατικών δυνάμεων και από μια αναδίπλωση της αστικής τάξης και εγκατάλειψη σημαντικού μέρους του ριζοσπαστικού της προγράμματος. Αυτό και μόνο το στοιχείο τής προσδίδει μια εξέχουσα θέση στην ιστορία και μια διαχρονικότητα ως προς τα μηνύματα που εκπέμπει, αφού διδάσκει σε όλους τους τόνους και μ' όλους τους τρόπους πως η πρόοδος του ανθρώπου, η έξοδός του από τα πλαίσια κατεστημένων κοινωνικοπολιτικών σχέσεων και μορφών δεν μπορεί να γίνει αλλιώς παρά μόνο μέσα από ριζικές ρήξεις μ' αυτές τις σχέσεις, με τρόπο δηλαδή επαναστατικό.
Προσεγγίζουμε ορισμένες βασικές - κατά τη γνώμη μας - πλευρές της Επανάστασης του '21, γιατί όσο κι αν φαντάζει μακρινή μας, πάντοτε έχει επίκαιρα διδάγματα να μας δώσει, ιδιαίτερα σε εποχές σαν τη σημερινή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου